ﻣﺼﺮف آب
ﭘﯿﺶ از اﻧﺠﺎم ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺑﺮ روي آب لازم است که ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده را ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﻢ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺼﺮف ﻧﻮع ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ.ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده از آب ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺶ ﻣﻮرد زﯾﺮ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ:
- ﻣﺼﺮف ﺧﺎﻧﮕﯽ
- ﻣﺼﺮف ﻋﻤﻮﻣﯽ
- ﻣﺼﺮف ﺗﺠﺎري و ﺻﻨﻌﺘﯽ
- ﻣﺼﺮف آب در ﻓﻀﺎي ﺳﺒﺰ
- ﻣﺼﺮف آب در آﺗﺶ ﻧﺸﺎﻧﯽ
- ﺗﻠﻔﺎت آب
ﺗﻤﺮﮐﺰ اﺻﻠﯽ در اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ روي ﻣﺼﺎرف ﺧﺎﻧﮕﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﭼﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ راﺑﻄﻪي ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ اﻓﺮاد داﺷﺘﻪ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري در آن ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان ﺑﯿﻤﺎري و ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ ﺷﺪه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي درﻣﺎﻧﯽ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ.
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻬﯿﻪ آب ﺷﺮب
ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻼش در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن از ﺧﺎﻟﺺ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺮاي ﺷﺮب اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد، ﺣﺘﯽ اﮔﺮ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ اﻧﺘﻘﺎل آب از ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ و رﺳﺎﻧﺪن آن ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎ ﺗﺼﻔﯿﻪ اﻧﺪك و ﯾﺎ ﺑﺪون ﺗﺼﻔﯿﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺴﯿﺎر ﺿﺮوري اﺳﺖ.
ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺼﻔﯿﻪ آب آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﻣﻨﺒﻊ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه دارﻧﺪ. ﺑﯿﺸﺘﺮ آﺑﻬﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺻﺎف و ﻋﺎري از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري زا و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﻣﻮاد آﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ آﺑﻬﺎ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﮐﻠﺮ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از آﻟﻮدﮔﯽ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي ﺗﻮزﯾﻊ، در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي آب آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار داد. اﻣﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻌﻀﯽ از آﺑﻬﺎي زﯾﺮ زﻣﯿﻨﯽ ﺣﺎوي ﻣﻘﺎدﯾﺮ زﯾﺎدي از ﺟﺎﻣﺪات ﻣﺤﻠﻮل، ﮔﺎزﻫﺎ و ﯾﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ اﺿﺎﻓﯽ آﻫﻦ، ﻣﻨﮕﻨﺰ و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻣﻮاد آﻟﯽ و ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﮥ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻧﯿﺎز ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺼﻔﯿﻪ آب
ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﮥ آب آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ از آﺑﻬﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻧﺪ:
- ﻫﻮادﻫﯽ
- ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي
- ﻓﯿﻠﺘﺮاﺳﯿﻮن
- ﮔﻨﺪزداﯾﯽ
- ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي
آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎ ً داراي ﺗﻨﻮع ﺑﯿﺸﺘﺮي از آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﺑﻬﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ آﺑﻬﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ.ﺑﯿﺸﺘﺮ آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ داري ﮐﺪورﺗﯽ ﺑﯿﺶ از ﻣﻘﺪار ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي آب آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي آﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ زﯾﺎد در ﺣﺮﮐﺖ اﻧﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ داراي ﻣﻮاد ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺟﺎﻣﺪات در اﻧﺪازه ﻫﺎي ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ.ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﺮاي آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔاده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻧﺪ:
- آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ
- ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ
- ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ
- اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي
- ﻓﯿﻠﺘﺮاﺳﯿﻮن
- ﺟﺬب ﺳﻄﺤﯽ
- ﮔﻨﺪزداﯾﯽ
- ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي
ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﻪ آب ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﺮارﮔﯿﺮي واﺣﺪﻫﺎ در ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﮥ آب، ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
- آﺑﮕﯿﺮ
- آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ
- ﺗﺼﻔﯿﮥ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ
- ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ
- ﺗﻮری هاي آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ
- ﻫﻮادﻫﯽ
- اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي
- ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي
- ﮔﻨﺪزداﯾﯽ
- ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي
آﺑﮕﯿﺮ (intake)
ﺟﻬﺖ ﺗﺼﻔﯿﮥ آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ً در اﺑﺘﺪا آب را از ﻃﺮﯾﻖ واﺣﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم آﺑﮕﯿﺮ از ﻣﻨﺒﻊ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮده و آن را ﺑﻪ ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽدﻫﻨﺪ. آﺑﮕﯿﺮ ﻣﻌﻤﻮﻻ ً ﯾﮏ واﺣﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺘﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﯿﻦ آب آرام و ﻋﺎري از ﻣﻮاد ﺷﻨﺎور ﺑﺎﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﻨﺒﻊ آب اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد. آب ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه از ﻃﺮﯾﻖ آﺑﮕﯿﺮ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﻨﺒﻊ اﺻﻠﯽ زلال تر اﺳﺖ و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﻬﺘﺮي دارد. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻣﺤﻞ آﺑﮕﯿﺮ ﺑﺎﯾﺪ در ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي آﺑﯽ ﺷﻬﺮي ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﯿﭻ ﮔﺎه ﻧﺒﺎﯾﺪ در ﻣﺤﻞ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﮔﺮداﺑﯽ ﺳﯿﻼﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. در ﻣﺤﻞ آﺑﮕﯿﺮ معمولا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻮری هاﯾﯽ ﻋﻤﻞ آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮي اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻣﺠﻤﻮع ﺗﺼﻔﯿﮥ ﺳﺎده ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد.
آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ (screen)
ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﮥ آب داراي واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺟﻬﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺟﺎﻣﺪات ﻣﻌﻠﻖ از آب اﺳﺖ. اﻧﺘﺨﺎب ﯾﮏ واﺣﺪ ﺧﺎص ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﺣﺬف ﺟﺎﻣﺪات ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺟﺎﻣﺪات، ﻏﻠﻈﺖ آﻧﻬﺎ و درﺟﮥ ﺗﺼﻔﯿﮥ آب ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺟﺎﻣﺪات ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺰرگ و ﺳﻨﮕﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺷﺒﮑﻪ آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎي ﻣﯿﻠﻪ اي ﯾﺎ ﺗﻮرﯾﻬﺎي رﯾﺰ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﻮﻧﺪ در ﺟﺎﻣﺪات ﻣﻌﻠﻖ رﯾﺰﺗﺮ و ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﺑﺎ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺻﺎف ﮐﺮدن ﺣﺬف ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. اﻫﺪاف آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
- ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺣﺬف ﻣﻮاد ﺑﺰرگ ﺣﻤﻞ ﺷﺪه ﺑﺎ آب ﺧﺎم ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ راﻧﺪﻣﺎن ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺗﺼﻔﯿﻪ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻓﺮار دﻫﻨﺪ و در ﻋﻤﻠﮑﺮد آﻧﻬﺎ ﻣﺸﮑﻞ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
- ﺣﻔﺎﻇﺖ از واﺣﺪﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺷﯿﺎي ﺑﺰرگ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﺒﺐ اﻧﺴﺪاد و ﺻﺪﻣﺎﺗﯽ در ﺑﺮﺧﯽ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺷﻮﻧﺪ.
اﻧﻮاع آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ
آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺑﯿﻦ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺑﻪ:
آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ رﯾﺰ،ﮐﻤﺘﺮ از 10 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ
آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ، ﺑﯿﻦ 10-40ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ
آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ درﺷﺖ،ﺑﯿﺸﺘﺮ از 40 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ
آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎي درﺷﺖ ﺗﺮ در اﺑﺘﺪا و آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎي رﯾﺰﺗﺮ ﺑﻌﺪ از آﻧﻬﺎ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮﻧﺪ.ﺳﺮﻋﺖ ﻋﺒﻮر آب از آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎي ﻣﯿﻠﻪ اي در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺎدي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺣﺪي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﻣﻮاد ﺑﻪ آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎ ﺷﻮد ﺑﺪون آﻧﮑﻪ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر زﯾﺎد اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ و ﯾﺎ ﺳﺒﺐ اﻧﺴﺪاد ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎ ﺷﻮد، ﺗﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ از آن ﻋﺒﻮر ﮐﻨﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ ًﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﯿﻦ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎي آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ در ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺣﺪود 0.6-1 ﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﯿﻪ و ﺑﺮاي ﺟﺮﯾﺎن ﺣﺪاﮐﺜﺮ 1.2-1.4 ﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﯿﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. درﺟﻪ اﻧﺴﺪاد و ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ در آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب و روش ﭘﺎﮐﺴﺎزي آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. روﺷﻬﺎي ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎي ﻣﯿﻠﻪ اي ﺑﺎ ﭘﺎﮐﺴﺎزي دﺳﺘﯽ
ب) آﺷﻐﺎﻟﮕﯿﺮﻫﺎي ﻣﯿﻠﻪ اي ﺑﺎ ﭘﺎﮐﺴﺎزي اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ
ﺗﺼﻔﯿﮥ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ (Pretreatment of chemical)
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل رﺷﺪ ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﮐﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي در ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آورﻧﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺷﺪ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﭼﻨﺪ ﮔﯿﺎه در ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻌﯿﻨﯽ از ﺳﺎل اﺳﺖ. ﺑﻌﻀﯽ از اﻧﻮاع ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي (ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ- ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي رﯾﺸﻪ دار) اﯾﺠﺎد ﺑﻮ و ﻣﺰه ﺧﺎﺻﯽ در آب ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﻪ اﯾﺠﺎد اﺧﺘﻼل ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
ﺑﻌﻀﯽ از روﺷﻬﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) ﺳﻮﻟﻔﺎت ﻣﺲ: ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ در از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻧﻮع ﺟﻠﺒﮏ و ﻗﺪرت اﻧﺤﻼل آن در آب ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راﻧﺪﻣﺎن ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﻠﺒﮏ آن در ﺣﺪود 9-8 ﺑﺎﺷﺪ.
ب) ﭘﻮدر ذﻏﺎل ﻓﻌﺎل: ﭘﻮدر را ﺑﺮ ﺳﻄﺢ آب ﻣﯽ ﭘﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﺳﯿﺎه رﻧﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه، ﻣﺎﻧﻊ ﻧﻔﻮذ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻪ داﺧﻞ آب ﺷﻮد. ﭘﻮدر ذﻏﺎل ﻓﻌﺎل را ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر دﺳﺘﯽ ﯾﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﻨﻨﺪة ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ آب اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻨﺪ.
ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي رﯾﺸﻪ دار ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ روﺷﻬﺎي زﯾﺮ اﻗﺪام ﻧﻤﻮد:
اﻟﻒ) ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ: ﺷﺎﻣﻞ درو ﮐﺮدن، ﺑﯽ آب ﮐﺮدن، ﻻﯾﺮوﺑﯽ
ب) ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ: ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺮﭼﻨﮓ ﻫﺎي آب ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﺣﻠﺰون ﻫﺎ و ﻣﺎﻫﯿﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ج) ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ: ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻬﺎي ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻧﺘﻮان ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي را ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﻮد از روﺷﻬﺎي ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن آﺑﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺼﺮف ﻋﻠﻒ ﮐﺸﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ (sedimentation)
ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ از آب ﻣﯽ ﺷﻮد.در ﻋﻤﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﻮادي ﮐﻪ داﻧﺴﯿﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﯿﺶ از آب اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﺛﻘﻠﯽ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ذرات ﻣﺠﺰا ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.ذرات ﻣﺠﺰا ﺑﻪ ذراﺗﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﻧﺪازه، ﺷﮑﻞ و وزن ﻣﺨﺼﻮص آﻧﻬﺎ ﺑﺎ زﻣﺎن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ. ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻨﮓ رﯾﺰه، ﺷﻦ، ﻣﺎﺳﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد رﯾﮓ دار آب ﺧﺎم. زﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪ (ﻣﺪت زﻣﺎن ﺗﻮﻗﻒ آب در اﺳﺘﺨﺮ) در اﯾﻦ اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ ﺑﯿﻦ1.5 ﺗﺎ 4 ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖﻋﻤﻖ. اﯾﻦ اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﯿﻦ 3ﺗﺎ5 ﻣﺘﺮ و ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﺑﻪ ﻋﺮض ﺑﯿﻦ 3 ﺗﺎ 6 ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ.
ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ وزن ﻣﺨﺼﻮص، ﻗﻄﺮ ذرات(ﻗﻄﺮ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮد ﺳﺮﻋﺖ ﭼﻬﺎر ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﻗﻄﺮ ﻧﺼﻒ ﺷﻮد ﺳﺮﻋﺖ ﯾﮏ ﭼﻬﺎرم ﻣﯽ ﺷﻮد) و درﺟﻪ ﺣﺮارت آب ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. (درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دارا ﺑﻮدن وﯾﺴﮑﻮزﯾﺘﻪ ﮐﻤﺘﺮ در ﻣﺮاﺣﻞ اﻧﻌﻘﺎد- ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ و ﺻﺎف ﮐﺮدن ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ ﻋﻤﻞ ﺗﺼﻔﯿﻪ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ). ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻮﺿﻬﺎي ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮي (ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ) در ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﮐﺮدن ﻣﻮاد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﻣﻮﺟﻮد در آب ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮي ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ.
ﺗﻮرﯾﻬﺎي آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ (Strainers for surface water)
ﺗﻮرﯾﻬﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺼﻔﯿﮥ آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ از ﺻﻔﺤﺎت ﺳﻮراخ دار رﯾﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﯿﻢ ﻓﻮﻻد ﺿﺪ زﻧﮓ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﯾﻦ اﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﯾﮏ ﻇﺮف اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي دوار ﻣﻔﺮوش ﺑﺎ ﺳﯿﻢ ﻫﺎي ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.اﻧﺪازه ﺳﻮراخ اﯾﻦ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ 30 ﻣﯿﮑﺮوﻣﺘﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ.اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ واﺣﺪ ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ آب را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده اي روي آن اﺳﭙﺮي ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺧﻄﺮ ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود.ﯾﮑﯽ از ﻣﺰاﯾﺎي ﻋﻤﺪه اﯾﻦ ﺗﻮرﯾﻬﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﺻﺎﻓﯿﻬﺎي ﺷﻨﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻫﻮادﻫﯽ (Aeration)
ﻫﻮادﻫﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ اوﻗﺎت ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﮥ آب آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد.از ﻫﻮادﻫﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﻦ ﮔﺎزﻫﺎي ﻧﺎﻣﻄﺒﻮع در آب (ﮔﺎز زداﺋﯽ) ﯾﺎ اﻓﺰودن اﮐﺴﯿﮋن ﺑﻪ آب ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﻮاد ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮ (اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد.ﻫﻮادﻫﯽ ﻣﻌﻤولا ﺑﺮاي ﺗﺼﻔﯿﮥ آﺑﻬﺎي زﯾﺮ زﻣﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ رود، زﯾﺮا آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻣﺎن ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎ اﺗﻤﺴﻔﺮ در ﺗﻤﺎس ﺑﻮده و از اﯾﻦ رو ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻧﺘﻘﺎل ﮔﺎز ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﯿﻌﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد.از ﻃﺮﯾﻖ اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن، ﺑﻌﻀﯽ از ﮔﺎزﻫﺎ و ﻓﻠﺰات ﻣﺤﻠﻮل را ﻣﯽ ﺗﻮان از آب ﺧﺎرج ﻧﻤﻮده ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) ﻫﯿﺪروژن ﺳﻮﻟﻔﻮره
ب) دي اﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ
ج) ﻣﺘﺎن
د) آﻫﻦ و ﻣﻨﮕﻨﺰ
ه) ﻣﺰه و ﺑﻮ
و) اﮐﺴﯿﮋن ﻣﺤﻠﻮل
روشﻫﺎي ﻫﻮادﻫﯽ
اﻟﻒ) ﻓﺮﺳﺘﺎدن آب ﺑﻪ ﻫﻮا
ب) دﻣﯿﺪن ﻫﻮا ﺑﻪ آب
ﻫﻮادﻫﻨﺪه ﻫﺎي آب در ﻫﻮا ﻃﻮري ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﻄﺮات ﮐﻮﭼﮏ آب را در ﻫﻮا ﻣﯽ ﭘﺎﺷﻨﺪ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻫﻮادﻫﻨﺪه ﻫﺎي ﻫﻮا در آب، ﺣﺒﺎﺑﻬﺎي ﻫﻮا را ﺑﻪ داﺧﻞ آب ﻣﯽ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ. ﻫﺮ دو روش ﻃﻮري ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻤﺎس آب و ﻫﻮا را ﺑﻪ وﺟﻮد آورﻧﺪ. ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﺠﻤﻊ ﮔﺎزﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﻤﯽ ﯾﺎ ﺧﻔﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻤﻞ ﺗﻬﻮﯾﻪ ﺑﻪ دﻗﺖ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد.
اﻧﻮاع ﻫﻮادﻫﯽ
اﻟﻒ) ﻫﻮادﻫﯽ ﭘﺎﺷﺸﯽ (Spray Aeration)
در اﯾﻦ روش آب از ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻮراﺧﺪار ﻋﺒﻮر داده ﻣﯽ ﺷﻮد. آب ﺧﺮوﺟﯽ از ﺳﻮراﺧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎﺷﺸﯽ ﺑﻪ ﻣﺨﺰﻧﯽ ﮐﻪ در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻣﯽ رﯾﺰد و ﻋﻤﻞ ﻫﻮادﻫﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد. در اﯾﻦ روش ﻗﻄﺮ ﻧﺎزﻟﻬﺎ ﺣﺪود 2.5 ﺗﺎ 4 ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ آﻧﻬﺎ ﺷﻮد.
ب) ﻫﻮادﻫﯽ آﺑﺸﺎري (Cascade Aeration)
در اﯾﻦ روش ﻫﻮادﻫﯽ از ﭘﻠﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﻠﻨﺪي 2.1-3 ﻣﺘﺮ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﺑﯿﻦ 4 ﺗﺎ 6 ﭘﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد. آب در ﺣﯿﻦ رﯾﺰش آﺑﺸﺎري از روي ﭘﻠﻪ ﻫﺎ در ﺳﻄﺢ وﺳﯿﻌﯽ ﺑﺎ ﻫﻮا ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻪ و ﻋﻤﻞ اﺻﻼح ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ، اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺗﻌﺪاد ﭘﻠﻪ ﻫﺎ زﻣﺎن ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﯿﻦ آب و ﻫﻮا را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ج) ﻫﻮادﻫﯽ ﭼﻨﺪ ﺳﯿﻨﯽ ﯾﺎ ﺑﺎ رﯾﺰش آب (Multiple Tray Aeration Waterfall)
ﺑﺮﺟﻬﺎي ﺳﯿﻨﯽ دارﻃﺒﯿﻌﺘﺎً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮﺟﻬﺎي آﺑﺸﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ آب ﺑﺎﻻ ﺑﺮده ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ رﯾﺰش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.ﺑﺮﺟﻬﺎي ﺳﯿﻨﯽ دار ﺳﻮراﺧﺪار ﻣﺤﺘﻮي ﺳﻨﮓ، ﺳﺮاﻣﯿﮏ ﯾﺎ ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ دﯾﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﺑﺮﺟﻬﺎي ﺳﯿﻨﯽ دار، ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮاي اﮐﺴﯿﺪاﺳﯿﻮن آﻫﻦ و ﻣﻨﮕﻨﺰ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ.
د) ﻫﻮادﻫﯽ ﺑﺎ ﺗﺰرﯾﻖ ﻫﻮا (Diffused Air Aeration)
در اﯾﻦ روش ﺣﺒﺎب ﻫﻮا ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺨﺰن آب ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﯽ ﺷﻮد.
ه) ﻫﻮادﻫﯽ ﻓﻮاره اي (Jet Aeration)
در اﯾﻦ روش ﻓﻮاره ﻫﺎ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﺸﺒﮏ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺮ ﻓﺮاز ﻣﺨﺰن ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻋﻤﻞ ﻫﻮادﻫﯽ آب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي (Flocculation & Coagulation)
ذرات ﻟﺨﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪه در ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮﻧﻬﺎي رﻗﯿﻖ ﮐﻪ ﺧﻮاص ﺳﻄﺤﯽ ﺷﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ذرات ﺑﻪ آﻧﻬﺎ می چسبند و ﯾﺎ در ﻫﻢ ادﻏﺎم ﺷﺪه ﺗﺸﮑﯿﻞ ذرات ﺑﺰرﮔﺘﺮ را ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻧﺪازه، ﺷﮑﻞ و اﺣﺘﻤﺎﻻً وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺷﺎن ﭘﺲاز ﺑﺮﺧﻮرد ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ را ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﻣﺎﻧﻨﺪ ذرات ﻣﺠﺰا ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﮐﺮد، ﻟﺬا ﻣﻮاد ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه را ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻻزم و ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ آب اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ذرات ﮐﻮﭼﮏ، ﺳﺒﮏ و ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻪ نشینی ﺑﻪ ذرات ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺗﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه و ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﻮاد ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ آب ﺑﻪ دو دﻟﯿﻞ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ:
اﻟﻒ) اﻧﺪازه ذرات
ب) ﻧﯿﺮوي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﯿﺎن ذرات
ذراﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻞ و ﻻي، ﻣﯿﮑﺮوﺑﻬﺎ، ذرات ﻣﺴﺒﺐ رﻧﮓ و وﯾﺮوﺳﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي در آب وﺟﻮد دارﻧﺪ.ﮐﻠﻮﺋﯿﺪﻫﺎ در ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﻌﻘﻮل و ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﻧﻤﯽ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻣﻮاد ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي را ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﺢ دﯾﺪ وﻟﯽ ﻣﺠﻤﻮع اﺛﺮات آﻧﻬﺎ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﻧﮓ ﯾﺎ ﮐﺪورت در آب ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ذرات ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﺑﻘﺪر ﮐﺎﻓﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ از ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻋﺒﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ، ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻮﺳﯿﻠﮥ روش اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي از آب ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﻌﻤﻮﻻً ذرات ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي داراي ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﻮده و ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را دﻓﻊ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. در ﺗﺼﻔﯿﮥ آب ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﯿﺮوي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ داﻓﻊ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺗﺎز ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ. اﯾﻦ ﻧﯿﺮوي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮاي ﺟﺪا ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ذرات ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ اﺳﺖ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻠﻖ در آب ﻧﮕﻪ ﻣﯽ دارد. ﻧﯿﺮوي واﻧﺪر واﻟﺲ ﻣﯿﺎن ﺗﻤﺎم ذرات ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺒﯿﻌﺖ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و دو ذره را ﺑﻪ ﻃﺮف ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﮐﺸﺎﻧﺪ اﯾﻦ ﻧﯿﺮوي ﺟﺎذب ﻋﮑﺲ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ زﺗﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ زﺗﺎ از ﻧﯿﺮوي واﻧﺪر واﻟﺲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ ذرات ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻠﻖ در آب ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ. ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي، ﻧﯿﺮوي ﻣﯿﺎن ذرات ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ را ﺧﻨﺜﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻧﯿﺮوي واﻧﺪر واﻟﺰ ذرات را ﺑﻪ ﻃﺮف ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﮑﺸﺪ و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ذرات را ﺑﺪﻫﺪ.اﯾﻦ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ذرات در اﺛﺮ ﺗﮑﺎن دادن ﻣﻼﯾﻢ ﻋﻤﻞ اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي ذرات ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﭼﺴﺒﯿﺪه و ﮔﺮوه ﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ذرات ژﻻﺗﯿﻨﯽ ﺷﮑﻞ و ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺳﻨﮕﯿﻦ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.در واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﯿﮥ آب ﻋﻤﻞ اﻧﻌﻘﺎد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ًدر اﺛﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻤﮑﻬﺎي ﻓﻠﺰي ﺳﻪ ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم ﯾﺎ ﮐﻠﺮﯾﺪ ﻓﺮﯾﮏ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد.ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ دﻗﯿﻘﯽ ﮐﻪ در اﺛﺮ آن اﻧﻌﻘﺎد اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﺎﻣﻼ ً ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ، اﻣﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻫﺎي اﺗﻔﺎﻗﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
- ﻓﺸﺮدﮔﯽ ﻻﯾﻪ ﯾﻮﻧﯽ
- ﺟﺬب ﺳﻄﺤﯽ و ﺧﻨﺜﯽ ﺷﺪن ﺑﺎر
- اﻧﻌﻘﺎد ﺟﺎروﺑﯽ
- ﭘﻞ زﻧﯽ ﺑﯿﻦ ذره اي
ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺟﺬب ﺳﻄﺤﯽ ،ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﻌﻘﺎد ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﻮاد ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﺜﺒﺖ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎر ﻣﻨﻔﯽ ذرات ﻣﻌﻠﻖ در آب را ﺧﻨﺜﯽ ﮐﺮده و رﺳﻮب ﻣﯽ دﻫﻨﺪ.ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﮐﻤﮑﯽ ﻣﻮادي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه اﺻﻠﯽ ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ ذرات ﻣﺤﮑﻢ ﺗﺮ، ﺑﺎ دوام ﺗﺮ، ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﺗﺮ، ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺮارت(ﻋﻤﻞ اﻧﻌﻘﺎد را ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ) و ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻘﺪار ﻣﺎدة ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﻪ آب اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از دﻻﯾﻞ ﻣﻬﻢ ﻣﺼﺮف ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﮐﻤﮑﯽ، ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻘﺪار ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ نهایتا ﻣﻘﺪار ﻟﺠﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪي را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ.ﭼﻮن ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن و دﻓﻊ ﻟﺠﻦ ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ، از اﯾﻨﺮو ﻣﺼﺮف ﮐﻤﮏ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﮐﻤﮑﯽ ﻣﺸﮑﻼت ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ودﻓﻊ ﻟﺠﻦ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ.ﺑﻌﻀﯽ از ﮐﻤﮏ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﮐﻤﮑﯽ اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) ﺳﯿﻠﯿﺲ ﻓﻌﺎل
ب) ﻋﻮاﻣﻞ وزﻧﯽ و ﺟﺎذب
ج) ﭘﻠﯽ اﻟﮑﺘﺮوﻟﯿﺖ
ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع و ﻣﻘﺪار ﻣﺎده ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ آﻧﺮا ﺑﻪ آب اﻓﺰود، اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ زﯾﺮ اﺳﺖ:
اﻟﻒ) اﺧﺘﻼط ﺳﺮﯾﻊ
ب) اﻧﻌﻘﺎد
ج) ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي
د) ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ
ﻫﺪف از اﺧﺘﻼط ﺳﺮﯾﻊ ﭘﺨﺶ ﻓﻮري ﻣﻮاد ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه و ﮐﻤﮏ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪة ﻣﺼﺮﻓﯽ در ﮐﻞ آب ورودي ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ. ﻣﯿﺰان دوز ﻣﻮاد ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه و ﮐﻤﮏ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ آزﻣﺎﯾﺶ ﺟﺎر ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪه ﺑﻪ آب ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻄﻮر ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎ آب ﻣﺨﻠﻮط ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﻢ زدن آب ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﺎدة ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺘﻼﻃﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد. ﻋﻤﻞ اﺧﺘﻼط ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺮﯾﻊ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد، زﯾﺮا ﻫﯿﺪروﻟﯿﺰ ﻣﺎده ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮐﻨﻨﺪه غالبا ﻓﻮري رخ ﻣﯽ دﻫﺪ (زﻣﺎن ﻣﺘﺪاول ﺑﺮاي اﺧﺘﻼط 30 ﺛﺎﻧﯿﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد) و ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﺷﺪن ﮐﻠﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﻧﯿﺰ در زﻣﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﺑﻌﺪ از ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﺧﺘﻼط ﺳﺮﯾﻊ، ﻋﻤﻞ اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد، ﭼﺮا ﮐﻪ اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺣﺬف ﮐﻠﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ اﻫﺪاف اﻧﻌﻘﺎد، ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﻮاد ﻣﻮﻟﺪ ﮐﺪورت، رﻧﮓ، ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻬﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا، ﺟﻠﺒﮑﻬﺎ و ﻣﻮﺟﻮدات ﻣﺰاﺣﻢ، ﻓﺴﻔﺎﺗﻬﺎ،ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﻟﺪ ﻃﻌﻢ و ﺑﻮ، ﺣﺬف آﻫﻦ و ﻣﻨﮕﻨﺰ و نهایتا ﺣﺬف ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﻮاد آﻟﯽﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. آﺑﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ را ﮔﺬراﻧﺪه ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻇﺎﻫﺮي ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل و ﻫﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﺗﺼﻔﯿﻪ را ﺑﻬﺘﺮ ﻃﯽ ﮐﺮده و ﮔﻨﺪزداﯾﯽ ﺷﻮد. ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﺷﺎﻣﻞ ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت کاملا ﻣﺠﺰا از ﻫﻢ در ﯾﮏ ﻣﺎده ﭘﺮاﮐﻨﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ذرات را ﻓﺎز ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪه ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ. ذرات ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﺑﺎ ﻧﯿﺮوي ﺛﻘﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺎده اي ﮐﻪ در آن ﭘﺮاﮐﻨﺪه اﻧﺪ ﺳﻄﺢﻣﺸﺘﺮﮐﯽ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در رﻓﺘﺎر ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي دارد. ذرات ﮐﻠﻮﺋﯿﺪي ﻗﻄﺮي ﺣﺪود ﯾﮏ ﺗﺎ ﻫﺰار ﻣﯿﮑﺮون دارﻧﺪ و ﭘﺎﯾﺪار ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺎﯾﺪاري ﮐﻠﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮاص اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ، اﻧﺪازه، ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﮐﻠﻮﺋﯿﺪ و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺴﺘﺮ اﻧﺘﺸﺎر ارﺗﺒﺎط دارد. ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ اﻧﻌﻘﺎد ذرات، ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي ﯾﺎ ﻓﻠﻮﮐﺎﺳﯿﻮن ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد. ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ زدن آرام و ﻣﺪاوم آب ﻣﻨﻌﻘﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻟﺨﺘﻪ ﻫﺎ (ﻓﻠﻮﮐﻬﺎ) ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻫﺪف از ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ واﺣﺪ اﺻﻼح آب ﺑﺮاي ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻓﻠﻮك و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ و ﺻﺎف ﺳﺎزي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. راﻧﺪﻣﺎن واﺣﺪ ﻟﺨﺘﻪ ﺳﺎزي ﺑﻪ ﺷﺪت واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﺧﻮردﻫﺎي ذرات رﯾﺰ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﺷﺪه در واﺣﺪ زﻣﺎن اﺳﺖ.
ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺨﺘﯽ آب (Softening of water)
ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺨﺘﯽ آب ﯾﺎ ﻧﺮم ﮐﺮدن، ﻓﺮآﯾﻨﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﺼﻔﯿﮥ آب ﻣﺘﺪاول اﺳﺖ. ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي را ﻣﯽ ﺗﻮان در ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ آب اﻧﺠﺎم داد و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺤﻞ ﻣﺼﺮف اﻧﺠﺎم دﻫﺪ. اﻧﺘﺨﺎب ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ دو روش ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﺘﺼﺎدي و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﻣﺮدم ﺑﻪ آب ﻧﺮم دارد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻧﺮم ﮐﺮدن آب ﺑﺎ ﺳﺨﺘﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ 50) ﺗﺎ 150 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم ﮐﺮﺑﻨﺎت ﮐﻠﺴﯿﻢ در ﻟﯿﺘﺮ) ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه واﮔﺬار ﺷﻮد، در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ آب ﺳﺨﺖ ﺑﺎﯾﺪ در ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺮم ﺷﻮد. ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻧﺮم ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺘﺪاول، ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺗﺒﺎدل ﮐﻨﻨﺪه ﯾﻮﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.ﻫﺮ ﮐﺪام از روش ﻫﺎي ﻓﻮق ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﺠﻬﯿﺰات اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد. ﻧﺮمﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺧﺎﻧﮕﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮا ً واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﮐﻨﻨﺪة ﯾﻮﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (Chemical Precipitation)
ﻣﯿﺰان ﺣﻼﻟﯿﺖ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺨﺘﯽ ﻣﻮﺟﻮد در آب، ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. اﺷﮑﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺣﻼﻟﯿﺖ را دارﻧﺪ، ﮐﺮﺑﻨﺎت ﮐﻠﺴﯿﻢ و ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺗﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، ﺑﻮﺳﯿﻠﮥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﺨﺘﯽ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﺮﺑﻨﺎت ﮐﻠﺴﯿﻢ و ﺳﺨﺘﯽ ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ ﺑﻪ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﺪ ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﻋﻤﻞ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ آﻫﮏ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﮐﺮﺑﻨﺎت ﺳﺪﯾﻢ و ﯾﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺳﻮد ﺳﻮزآور اﻧﺠﺎم داد ﻣﻌﻤﻮﻻ ً در ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ آب داراي ﺷﺮاﯾﻂ ذﯾﻞ ﺑﺎﺷﺪ از روﺷﻬﺎي ﻓﻮق ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺨﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ:
- آب ﺧﺎم ﺣﺘﻤﺎ ً ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻓﯿﻠﺘﺮاﺳﯿﻮن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
- ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺳﺨﺘﯽ آب از ﻧﻮع ﺳﺨﺘﯽ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺎﺷﺪ.
- ﻣﯿﺰان ﺳﺨﺘﯽ آن زﯾﺎد ﺑﺎﺷﺪ.
ﺣﺠﻢ آب ﺧﺎم ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز و ﻧﯿﺰاﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺨﺘﯽ ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻘﮥ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻫﺮ ﮐﺪام ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻧﻮع ﺳﺨﺘﯽ، درﺟﮥ ﺳﺨﺘﯽ، ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري، درﺟﮥ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻟﺠﻦ ﺣﺎﺻﻞ از ﮐﺎرﺑﺮد آﻫﮏ و ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﯾﯽ ﻣﻄﻠﻮب در ﻫﺰﯾﻨﮥ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺨﺘﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي ﺟﺰﯾﯽ ﺑﺎ آﻫﮏ
ب) ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي ﺑﺎ آﻫﮏ ﻣﺎزاد
ج) ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي ﺑﺎ آﻫﮏ - ﮐﺮﺑﻨﺎت ﺳﺪﯾﻢ
ﺗﺒﺎدل ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﯾﻮﻧﯽ
رزﯾﻦ ﻫﺎي ﺗﻌﻮﯾﺾ ﯾﻮﻧﯽ ذرات ﺟﺎﻣﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﯾﻮن ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب در ﻣﺤﻠﻮل را ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪار اﮐﯽ واﻻن از ﯾﻮن ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎ اﺑﺮ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﻨﺪ.
ﻇﺮﻓﯿﺖ و راﻧﺪﻣﺎن ﺳﺨﺘﯽ ﮔﯿﺮي ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد:
-1 ﻧﻮع ﻣﺎده ﺗﺒﺎدل ﮐﻨﻨﺪه
-2 ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﻣﻮرد ﺗﺼﻔﯿﻪ
-3 ﻧﻮع ﺳﻄﺢ ﺟﺎذب ﺟﺎﻣﺪ
-4 ﻣﻘﺪار ﻣﻮاد اﺣﯿﺎء ﮐﻨﻨﺪه
-5 زﻣﺎن اﺣﯿﺎء
وﺟﻮد ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاد ﻣﻀﺮ در آب ورودي ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي رزﯾﻦ (ﻣﻮﺟﺐ آﻟﻮدﮔﯽ آﻟﯽ رزﯾﻦ ﺷﺪه و رﻧﮓ رزﯾﻦ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪﻣﻮاد آﻟﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ً ﺳﯿﺎه ﻣﯽ ﺷﻮد در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ رزﯾﻦ ﻫﺎي ﺳﺎﻟﻢ ﺷﻔﺎف ﻫﺴﺘﻨﺪ) ﻣﯽ ﺗﻮان ﮐﺎراﯾﯽ رزﯾﻦ را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ، ﻟﺬا ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﻣﻀﺮ ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ رزﯾﻦ ﺣﺬف ﺷﻮﻧﺪ، ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﯾﻦ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از :
-1 ﮐﻠﺮ آزاد
-2 ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ و رﻧﮓ
-3 آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي آﻟﯽ
-4 ﻧﻤﮏ ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل در آب
ﮔﻨﺪزداﯾﯽ(ﺿﺪ ﻋﻔﻮﻧﯽ)
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد از ﺑﯿﻦ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر از روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ:
1-ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ:
در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد را از ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺒﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮدﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﮐﻠﺮ و ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آن ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ.از ﺑﺮم و ﯾﺪ ﺟﻬﺖ ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻓﺎﺿﻼبﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﻓﻨﻞ و ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻠﯽ در ﺗﺼﻔﯿﻪ آﺑﻬﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯿﺮوﻧﺪ.اﻣﺮوزه از اوزون ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﻣﺎده ﺑﯽﺛﺒﺎت ﺑﻮده و ﻃﯽ ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﻣﯿﺸﻮد و اﯾﻨﮑﻪ ﻫﯿﭻ روش ﺳﺎدهاي ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﯿﺺ اﯾﻨﮑﻪ اوزون ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ آب اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﯾﺎ ﺧﯿﺮ در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻣﺎده در ﻣﻘﯿﺎسﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﻣﺼﺎرف آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﺻﻮرت ﻧﻤﯿﮕﯿﺮد.
ﻣﯿﮑﺮواورﮔﺎﻧﯿﺴﻤﻬﺎ در phﺧﺎﺻﯽ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ اداﻣﻪي ﺣﯿﺎت ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﺰان اﺳﯿﺪي ﯾﺎ ﻗﻠﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮدن آب ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﻢ آن را ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ.ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﻮادي ﻧﻈﯿﺮ آﻫﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد.
2-ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ:
در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮﻣﺎ و ﻧﻮر ﻋﻤﻞ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ.ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﮔﺮم ﮐﺮدن ﻣﺎده ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﺟﻮش آن اﮐﺜﺮ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻬﺎي ﺑﯿﻤﺎريزا را ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻫﺎگ ﻧﻤﯿﮑﻨﻨﺪ از ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺒﺮد.اي ﻋﻤﻠﯿﺎت در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻧﻮﺷﺎﺑﻪ ﺳﺎزي و ﻟﺒﻨﯿﺎت ﮐﺎرﺑﺮد ﻓﺮاواﻧﯽ دارد و ﺑﺮاي ﺗﺼﻔﯿﻪ آب و ﻓﺎﺿﻼب ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻧﻤﯿﺒﺎﺷد.در ﺧﺼﻮص ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮر ﻧﯿﺰ ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد اﺷﻌﻪي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻫﻤﻮاره ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪهي ﺧﻮﺑﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﺸﻮد.ﺑﺮاي ﺳﺘﺮون ﺳﺎزي ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﮐﻢ ﻧﯿﺰ از ﻻﻣﭙﻬﺎي ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد.ﺑﺎزده اﯾﻦ روش واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻧﻔﻮذ ﭘﺮﺗﻮ ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺎده دارد.ﻫﻨﺪﺳﻪي ﺗﻤﺎس ﺑﯿﻦ ﻣﻨﺒﻊ اﺷﻌﻪ و آب ﻧﯿﺰ ﺑﯿﻨﻬﺎﯾﺖ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ.
3-ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ:
در ﺣﯿﻦ ﺗﺼﻔﯿﻪ ﻓﺎﺿﻼبﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ ﭘﯿﺶ ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎ و ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎ را از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ.
4-ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﺶ:
در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﺶﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ,اﮐﻮﺳﺘﯿﮑﯽ و ذرهاي ﺑﻪ داﺧﻞ آب ﻋﻤﻞ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ را اﻧﺠﺎم ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ.
ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي
در ﻧﻬﺎﯾﺖ آﺧﺮﯾﻦ واﺣﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﺮ ﺗﺼﻔﯿﻪ ﺧﺎﻧﻪ واﺣﺪ ذﺧﯿﺮهﺳﺎزي ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از آن آب ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل آب ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺼﺮف کننده می رسد. ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﻪي آب آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ آن ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ﻃﯽ ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺤﺚ ﺿﺪ ﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادن اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ اﺣﺴﻦ راﺑﻄﻪي ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ دارد و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي درﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
منبع مطالب:https://dsawater.ir/